Aparat ultrasonograficzny składa się z głowicy oraz aparatu z monitorem. Głowica jest niewielkim urządzeniem, o właściwościach zarówno wysyłania ultradźwięków jak i odbierania ich echa. Zwykle do dyspozycji mamy kilka głowic.  Czasami wykorzystujemy też sondy ultrasonograficzne. Różnią się one w zależności od rodzaju struktury, do której badania służą. Np. do badania jamy brzusznej używa się głowic ultradźwiękowych o częstotliwości 2 MHz, natomiast do badania oczu stosuje się głowice o wyższej częstotliwości, dochodzącej nawet do 20 MHz. Głowice wysyłają fale ultradźwiękowe, które padając na granicę dwóch tkanek niemalże całkowicie przez nie przenika (99%), natomiast jedynie 1% fali ulega odbiciu. Większość energii fali ultradźwiękowej przedostaje się do głębszych warstw i daje echo od każdej napotkanej granicy tkanek. W przypadku, gdy napotkany zostaje obszar napełniony całkowicie gazem, następuje prawie całkowite odbicie fali. Zjawisko podobne uzyskamy po odbiciu się fal od granicy tkanek miękkich i kostnych. Jeśli do badania wykorzystamy impulsy fal ultradźwiękowych, powstaje niewielkie echo, które po odbiciu od ośrodka i wzmocnieniu elektronicznym, może być zarejestrowane na ekranie lampy oscyloskopowej. Informacje te można przedstawić na ekranie w różnych prezentacjach:

• Prezentacja A - przetwornik piezoelektryczny wytwarza krótkie impulsy. Echa od badanych narządów leżących w pewnej odległości od przetwornika powracają do niego. Mierząc czas, w którym odbite echa powrócą do przetwornika, możemy wyznaczyć wymiary badanych narządów. W tej prezentacji jest wykonywane np. badanie wzroku.
• Prezentacja B ? wymaga to liniowej konstrukcji głowicy, która składa się z kilku przetworników wysyłających wiązki ultradźwiękowe, umieszczonych jeden obok drugiego tak, aby penetrowane obszary mogły stykać się ze sobą. W danym momencie pracuje tylko ten przetwornik, którego wiązka może penetrować badany obiekt pod określonym kątem.
• Prezentacja M - echom od ruchomych narządów odpowiadają poruszające się rozjaśnione plamki, pozostawiające ślad na ekranie. Prezentacja ta jest jedną z podstawowych w badaniach czynności i obrazowania struktur serca i aorty brzusznej.
• Prezentacja D ? polega na odbiorze rozproszonej fali od będących w ruchu krwinek; służy do badania przewężeń w naczyniach krwionośnych.
• Prezentacja CFM ? polega na nałożeniu na czarno-biały obraz prezentacji B barwnego zobrazowania przepływów mierzonych techniką korelacyjną.
• Prezentacja CFA ? polega na zidentyfikowaniu przepływów, przypisaniu im barwy oraz nałożeniu ich na czarno-biały obraz B.

Sondy ultrasonograficzne

Do dyspozycji jest również kilka rodzajów specjalistycznych sond ultrasonograficznych. Sondy biopsyjne umożliwiają precyzyjne wkłucie się w obserwowany narząd czy zmianę, co umożliwia np. pobranie materiału do badania histopatologicznego. Inny rodzaj sond można przykładowo założyć do przełyku i dokładnie określić echostrukturę serca. Istnieją również sondy do śródoperacyjnej oceny jamy brzusznej czy ośrodkowego układu nerwowego po trepanacji czaszki. Jeszcze inne sondy pozwalają ocenić wnętrze gałki ocznej i oczodół.

Ceny najdroższych ultrasonografów mogą sięgać nawet 1 mln zł. (Nowością, którą możemy zobaczyć niedługo na rynku, będą głowice silikonowe). Cena aparatu USG uzależniona jest od rodzaju i ilości zastosowanej technologii, a także od jego konfiguracji, czyli np. rodzaju i ilości głowic czy dostępnych aplikacji. Według jednej z wiodących na rynku firm produkujących sprzęt medycznych, ultrasonografy można podzielić na adiologiczne/wielozadaniowe, kardiologiczne oraz przenośne. Należy pamiętać, że sprzęt przenośny nie będzie osiągał parametrów urządzeń stacjonarnych.